20. yüzyılın ikinci yarısı ile başlayan globalleşme ve serbest pazar ekonomisi süreçlerinin etkileri makro ve mikro ekonomide çeşitli olgularla karşımıza çıkmıştır. Bu olgulardan bir tanesi “tüketici” kavramının doğuşu ve gelişmesidir.

Ticaretin hemen hemen tüm unsurları tüketici odaklı hareket ederek farklı strateji arayışlarına girmişlerdir. Yerel düzeyde hükümetler genel düzeyde ise Avrupa Birliği vb gibi oluşumlar, tüketici kavramına kayıtsız kalmayarak çeşitli kanunlar ve standartlarla şekillendirici olarak müdahale etmişlerdir.

Ülkemizde ise bu konu 23 Şubat 1995 tarihinde 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Daha sonradan yapılan yasal düzenleme ile anılan kanun yürürlükten kaldırılarak, 7 Kasım 2013 tarihinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması hakkında kanun yürürlüğe girmiştir. 

Bu kanuna ilave olarak gerek dünyadaki gerekse ülkemizdeki gelişmeler çerçevesinde Garanti Belgesi Yönetmeliği, Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği gibi çeşitli tarihlerdeki yönetmeliklerle mevzuat şekillenmiştir.

13 Mart 2015 tarihinden itibaren seçkin üyeleri ile bebek ürünleri sektöründe, sektöre kıymetli fikirlerini sunan BAGİDER, tüketicilerin de bilgilenmesi konusunda çeşitli faaliyetler yürütmektedir. BAGİDER’in temel amaçlarından biri; bebek ve annelerin, kendi iyilikleri açısından gerekli korumaya, bakıma sahip olma haklarının savunucusu olarak, onlara sağlıklı ve kullanımı güvenli ürünlerin sunulmasını sağlamaktır. Bahsi geçen sağlıklı ve güvenli ürünler için geliştirilen standartların uygulamalarının takibi, derneğimizin en önemli faaliyet konusudur.

Konuya taraf olan tüm muhatapların ana hatları ile bilmesi gereken hususları şu şekilde özetleyebiliriz:

•          Tüketici hakları, tüketicilerin almış olduğu ürün veya hizmetten taahhüt edilen faydayı sağlayamaması neticesindeki tüm süreçlerin düzenlenmesidir.

•          Garanti Belgesi Yönetmeliği’nde ekli listede yer alan ürünler için garanti belgesi düzenlenmek zorundadır.

•          Garanti süresi, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yıl veya bu Yönetmeliğe ekli listedeki ölçü birimi ile tespit edilen değer kadardır.

•          Garanti belgesi ile satılan ürünlerde garanti şartlarından faydalanmak için tüketicinin garanti belgesini ibraz etmesi zorunludur. Fatura ya da fiş garanti belgesi yerine geçmez.

•          Kullanım hatası, tüketicinin ürünü tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı olarak kullanması durumunda oluşur. Kullanım hatasından kaynaklanan arızaların onarımı garanti kapsamı dışında olup, tüketicinin ücretsiz onarım isteme hakkı bulunmamaktadır.

•          Ayıplı ürün; tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.

            Ayrıca etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan, muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.

•          Tamir süresi, ürün bazında düzenlenmiş ve otomobil ve motosikletler hariç tüm mallarda 20 iş günüdür. Bu süre mala ilişkin arızanın servis istasyonuna servis istasyonunun olmaması durumunda malın satıcısı, bayii,

acentesi, temsilciliği, ithalatçısı, imalatçısı-üreticisinden birine bildirim tarihinden itibaren başlar. Tüketicinin arıza bildirimini; telefon, faks, e-posta, iadeli taahhütlü mektup veya benzeri bir yolla yapması mümkündür. Bildirimin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir

•          Sağlayıcılar servis organizasyonları vasıtasıyla ürünlerin kullanım ömürleri süresince satış sonrası hizmetleri sunmak zorundadır. Kullanım ömürleri ise Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği’nde her mal için ayrı ayrı belirlenmiştir.

•          Bebek ürünlerinde aranması gereken standartların bazıları ise şu şekildedir; bebek arabalarında TS EN 1888:2012, mama sandalyelerinde TS EN 14988-1:2014+A1:2013-06, emniyetli çocuk oto koltuklarında ECE R44-04, yürüteçlerde TS EN 1273.

•          Tüketici hakları ile ilgili Alo 175 Tüketici Hattı aranabilir.

•          Ürününüz ile ilgili bir sorun ile karşılaştığınızda muhatabınız satıcılar değil, yetkili servistir. Garanti, yetkili servisin bağlı olduğu üretici ya da ithalatçı tarafından verilmektedir.

•          6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunun Tüketici Hakem Heyetine Başvuru başlığı altında düzenlenen 68. maddesindeki parasal değerler; 20 Aralık 2015 tarih ve 29568 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ gereğince, 1 Ocak 2016 tarihinden geçerli olmak üzere; İl Tüketici Hakem Heyetleri için 3.480 TL, İlçe Tüketici Hakem Heyetleri için 2.230 TL altında bulunan uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulması zorunludur. Bu heyetin vereceği karar tarafları bağlar. Taraflar bu karara karşı 15 gün içinde Tüketici Mahkemesi’ne itiraz edebilirler. Değeri 3.480 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklarda ise Tüketici Mahkemesi’ne başvurulması zorunludur.

BAGİDER olarak bebek ve anneler için kaliteli standartlara uygun ve güvenli ürünlerin piyasaya sunulup tüketici mağduriyetlerinin en aza indirgenmesi için çaba sarf etmekteyiz.

Tüketicilerin de haklarının takip edebilmeleri için yapmaları gereken işlemleri, müracaat mercilerini doğru olarak bilmesi gerekmektedir. Süreçlerin hızlanması ve ürünlerden sağlanan faydaların azalmaması için üretici, satıcı ve tüketicilerin birbirlerini sadece birer taraf olarak değil; bir bütünün parçaları olarak görmeleri, dayanışma içerisinde hareket etmeleri şüphesiz herkesin hedefidir.